Zystkmt

24 marca jest 83. (w latach przestępnych 84.) dniem w kalendarzu gregoriańskim. Do końca roku pozostaje 282 dni.

Święta |

• 
  Imieniny obchodzą: Ademar, Aldmir, Aleksander, Bertrada, Dionizy, Dydak, Dzierżysław, Dzierżysława, Dziesława, Dzirżysława, Gabriel, Jan, Józef, Katarzyna, Marek, Oldmir, Romulus, Sewer, Sofroniusz i Szymon.


• 
  Argentyna – Dzień Pamięci dla Prawdy i Sprawiedliwości
  


• 
  Międzynarodowe:
  
  
  
  • 
    Międzynarodowy Dzień Prawa do Prawdy dotyczącej Poważnych Naruszeń Praw Człowieka i Godności Ofiar (ustanowione w 2010 przez Zgromadzenie Ogólne ONZ)
  
  
  • 
    Światowy Dzień Gruźlicy (wyznaczony przez Światowe Zgromadzenie WHO w rocznicę poinformowania świata nauki o wyizolowaniu prątka gruźlicy przez Roberta Kocha w 1882)
  
  
  
  


• 
  Polska – Narodowy Dzień Życia
  


• 
  Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką – święto państwowe (ustanowione przez senat 14.03.2018^[1]).


• 
  Wspomnienia i święta w Kościele katolickim obchodzą^[2][3] obchodzą
  
  
  
  • 
    św. Gabriel Archanioł (w tradycyjnej liturgii)
  
  
  • bł. Dydak Józef z Kadyksu (kapucyn i pisarz)
  
  
  • św. Katarzyna Szwedzka (brygidka)
  
  
  • bł. Klotylda Micheli (Maria Serafina od Najświętszego Serca)
  
  
  
  

Wydarzenia w Polsce |

Przysięga Tadeusza Kościuszki na Rynku w Krakowie – obraz Franciszka Smuglewicza

W Wikimedia Commons znajdują się multimedia związane z tematem: 24 marca

• 
  1568 – Król Zygmunt II August powołał Komisję Morską, będącą zaczątkiem polskiej admiralicji.


• 
  1651 – W kościele oo. jezuitów na Starym Mieście w Warszawie odbyła się instalacja i koronacja obrazu Matki Bożej Łaskawej – Patronki Warszawy.


• 
  1794 – Na rynku w Krakowie został odczytany przez byłego posła na Sejm Wielki Aleksandra Linowskiego Akt powstania obywatelów mieszkańców województwa krakowskiego, ogłaszający rozpoczęcie insurekcji przeciw Rosji i carycy Katarzynie II. Na mocy aktu, Tadeuszowi Kościuszce powierzono funkcję Najwyższego Naczelnika i polecono mu zorganizować rząd powstańczy – Radę Najwyższą Narodową. W trakcie uroczystości Kościuszko złożył następującą przysięgę: Ja, Tadeusz Kościuszko, przysięgam w obliczu Boga całemu Narodowi Polskiemu, iż powierzonej mi władzy na niczyj prywatny ucisk nie użyję, lecz jedynie jej dla obrony całości granic, odzyskania samowładności Narodu i ugruntowania powszechnej wolności używać będę. Tak mi Panie Boże dopomóż i niewinna męka Syna Jego.


• 
  1822 – W nocy z 23 na 24 marca pożar zniszczył ponad połowę zabudowań Mrągowa.


• 
  1832 – Rząd rosyjski wydał ukaz o karnym wcielaniu dzieci polskich do armii Imperium Rosyjskiego.


• 
  1863 – Powstanie styczniowe: porażka powstańców w bitwie pod Krasnobrodem.


• 
  1900 – W Krakowie odbyła się premiera dramatu Juliusza Słowackiego Sen srebrny Salomei.


• 
  1920 – Sejm Ustawodawczy przyjął ustawę O nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców, jeden z najstarszych, obowiązujących do dziś aktów prawnych.


• 
  1941 – Niemcy utworzyli getto żydowskie w Lublinie.


• 
  1942 – Personel i mieszkańcy Żydowskiego Domu Starców i Sierot w Lublinie zostali zamordowani przez Niemców.


• 
  1944:
  
  
  
  • Niemiecka akcja represyjna w miejscowości Markowa koło Łańcuta wobec rodziny Ulmów oraz ukrywanych przez nich Żydów z rodzin Szallów i Goldmanów. Zginęło 9 Polaków (w tym nienarodzone dziecko z końcowej ciąży) i 8 Żydów.
  
  
  • W Bełzu oddział UPA dokonał masakry ponad 100 Polaków.
  
  
  • Z obozu jenieckiego Stalag Luft III w Żaganiu uciekło 80 lotników, spośród których tylko trzech nie złapano.
  
  
  
  


• 
  1945:
  
  
  
  • 
    Armia Czerwona zajęła miasta: Głubczyce, Pruszcz Gdański i Żory (wraz z 1. Czechosłowacką Samodzielną Brygadą Pancerną).
  
  
  • Ukazało się pierwsze wydanie „Tygodnika Powszechnego”.
  
  
  
  


• 
  1962 – W gdańskim klubie „Żak” odbył się pierwszy występ grupy Niebiesko-Czarni.


• 
  1967 – Rosnący od około 1250 roku w pobliżu dzisiejszego rezerwatu przyrody Buczyna Szprotawska w Borach Dolnośląskich dąb Chrobry został uznany za pomnik przyrody.


• 
  1976 – W rozegranym na Stadionie Śląskim w Chorzowie meczu towarzyskim Polska przegrała z Argentyną 1:2.


• 
  1980:
  
  
  
  • Premiera filmu Dyrygent w reżyserii Andrzeja Wajdy.
  
  
  • Premiera filmu Paciorki jednego różańca w reżyserii Kazimierza Kutza.
  
  
  
  


• 
  1992 – Dokonano zmian skrótu TP na TVP oraz logotypów Telewizji Polskiej.


• 
  2006 – Posłanka Ligi Polskich Rodzin Ewa Sowińska została wybrana przez Sejm RP na stanowisko Rzecznika Praw Dziecka.


• 
  2012:
  
  
  
  • W Warszawie otwarto Most Marii Skłodowskiej-Curie.
  
  
  • Założono partię polityczną Solidarna Polska, której prezesem został Zbigniew Ziobro
    
  
  
  
  


• 
  2014 – Na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych rozpoczęto publikację indeksów WIG50 i WIG250.

Wydarzenia na świecie |

• 
  1084 – Spór o inwestyturę: w zajętym przez wojska króla Niemiec Henryka IV Salickiego Rzymie odbyła się intronizacja antypapieża Klemensa III.


• 
  1338 – Wojna stuletnia: flota francuska zaatakowała Portsmouth.


• 
  1401 – Wojska mongolskie pod wodzą Timura Chromego zdobyły i ograbiły Damaszek.


• 
  1603:
  
  
  
  • 
    Ieyasu Tokugawa został siogunem. W dziejach Japonii rozpoczęła się okres Edo.
  
  
  • 
    Jakub I Stuart wstąpił na tron angielski. Początek unii personalnej Anglii i Szkocji.
  
  
  
  


• 
  1698 – W Kopenhadze król Danii Chrystian V i książę elektor Saksonii oraz król Polski August II Mocny zawarli duńsko-saski sojusz obronny.


• 
  1720 – Fryderyk I Heski został królem Szwecji.


• 
  1794 – Rewolucja francuska: dziennikarz i przywódca hebertystów Jacques-René Hébert został ścięty na gilotynie wraz ze swymi stronnikami.


• 
  1805 – Jan I został księciem Liechtensteinu.


• 
  1808 – Wojna na Półwyspie Iberyjskim: wojska francuskie wkroczyły do Madrytu w celu stłumienia hiszpańskiego powstania przeciw Napoleonowi Bonaparte.


• 
  1809 – Wojna na Półwyspie Iberyjskim: pułk lansjerów nadwiślańskich dowodzony przez płka Jana Konopkę wydostał się z okrążenia hiszpańskiego pod Yevenes, tracąc 89 ludzi.


• 
  1839 – W Paryżu oficjalnie otwarto Bibliotekę Polską.


• 
  1843 – Zwycięstwo wojsk brytyjskich dowodzonych przez generała Charlesa Napiera nad siłami Emiratu Sindh w bitwie pod Dubbą w dzisiejszym Pakistanie.


• 
  1848 – Wybuchła niemiecko-duńska I wojna o Szlezwik.


• 
  1854 – W Wenezueli zniesiono niewolnictwo.


• 
  1860 – Niemiecki astronom Robert Luther odkrył planetoidę (58) Concordia.


• 
  1878:
  
  
  
  • 
    Benedetto Cairoli został premierem Włoch.
  
  
  • 
    Korweta HMS Eurydice zatonęła w czasie sztormu u wybrzeży brytyjskiej wyspy Wight, w wyniku czego zginęło ponad 300 marynarzy.
  
  
  
  


• 
  1882 – Robert Koch ogłosił w Berlinie wyodrębnienie bakterii prątka odpowiedzialnego za gruźlicę.


• 
  1886 – Imperium Osmańskie przekazało Bułgarii zwierzchnictwo nad prowincją Rumelia Wschodnia.


• 
  1896:
  
  
  
  • 
    Aleksandr Popow nawiązał łączność radiową i przekazał znaki telegraficzne na odległość ponad 250 m.
  
  
  • Pisarz Joseph Conrad ożenił się z Jessie George.
  
  
  
  


• 
  1900:
  
  
  
  • W stanie Ohio 14-letni chłopiec zastrzelił ostatniego żyjącego na wolności gołębia wędrownego.
  
  
  • Rozpoczęto budowę nowojorskiego metra.
  
  
  
  


• 
  1902 – Przyjęto flagę Nowej Zelandii.


• 
  1913 – Na Broadwayu w Nowym Jorku otwarto Palace Theatre.


• 
  1919 – Ostatni cesarz Austrii Karol I Habsburg udał się wraz z rodziną na wygnanie do Szwajcarii.


• 
  1928 – Zwodowano japoński ciężki krążownik Haguro.


• 
  1929 – Włoscy faszyści zdobyli 99% głosów w jednopartyjnych wyborach parlamentarnych.


• 
  1933 – Diaspora żydowska na świecie ogłosiła bojkot niemieckich towarów.


• 
  1934 – Kongres Stanów Zjednoczonych uchwalił ustawę przewidującą uzyskanie niepodległości przez Filipiny w 1945 roku.


• 
  1939 – Chorlogijn Czojbalsan został premierem Mongolii.


• 
  1941 – II wojna światowa w Afryce: rozpoczęła się niemiecko-włoska ofensywa w Cyrenajce.


• 
  1942 – Admirał Chester Nimitz został głównodowodzącym armii amerykańskiej na Pacyfiku.


• 
  1944 – W Grotach Ardeatyńskich na przedmieściach Rzymu Niemcy rozstrzelali 335 Włochów i Żydów. Zbrodni dokonano w odwecie za zamach na kolumnę niemieckiej policji, przeprowadzony dzień wcześniej przez członków włoskiego ruchu oporu.


• 
  1945 – Front zachodni: w trakcie forsowania Renu alianci przeprowadzili udaną operację powietrznodesantową z udziałem 16 tys. spadochroniarzy.


• 
  1949 – Odbyła się 21. ceremonia wręczenia Oscarów.


• 
  1950 – W Austrii wykonano ostatni wyrok śmierci.


• 
  1958 – Elvis Presley został powołany do wojska.


• 
  1959 – Powstał Kubański Instytut Przemysłu i Sztuki Filmowej (ICAIC).


• 
  1965 – Amerykańska sonda Ranger 9, po wykonaniu 5814 zdjęć, rozbiła się planowo o powierzchnię Księżyca.


• 
  1968 – Pod Wexford w Irlandii rozbił się samolot Vickers Viscount irlandzkich linii Aer Lingus, w wyniku czego zginęło 61 osób.


• 
  1972 – Brytyjski rząd wprowadził bezpośrednie rządy w Irlandii Północnej, zawieszając lokalny parlament.


• 
  1973 – Ukazał się album The Dark Side of the Moon brytyjskiej grupy Pink Floyd.


• 
  1975 – Utracono łączność z amerykańską sondą Mariner 10, która badała Wenus i Merkurego.


• 
  1976 – Doszło do wojskowego zamachu stanu w Argentynie, w wyniku którego została obalona prezydent Isabel Perón, a władzę przejęła prawicowa junta pod wodzą gen. Jorge Rafaela Videli.


• 
  1977 – Morarji Desai został premierem Indii.


• 
  1980 – Został zastrzelony arcybiskup San Salvadoru i obrońca praw człowieka Oscar Romero.


• 
  1982 – Gen. Hossain Mohammed Ershad obalił w bezkrwawym zamachu stanu prezydenta Bangladeszu Abdusa Sattara i wprowadził w kraju stan wojenny.


• 
  1985 – Mohammad Khan Junejo został premierem Pakistanu.


• 
  1986:
  
  
  
  • Otwarto tor wyścigowy Hungaroring pod Budapesztem.
  
  
  • Po ostrzelaniu przez Libijczyków samolotów amerykańskich rakietami ziemia-powietrze, doszło do odwetowych amerykańskich nalotów na libijskie instalacje rakietowe i okręty wojenne w Zatoce Wielkiej Syrty.
  
  
  
  


• 
  1989 – Amerykański tankowiec MT Exxon Valdez wpłynął na skały w Zatoce Alaska. Wyciek ropy spowodował katastrofę ekologiczną.


• 
  1990:
  
  
  
  • Obecny prezydent Uzbekistanu Islom Karimov został przewodniczącym Rady Najwyższej Uzbeckiej SRR.
  
  
  • Ostatnie wojska indyjskie zostały wycofane ze Sri Lanki.
  
  
  
  


• 
  1991 – Wybuchła wojna domowa w Sierra Leone.


• 
  1992:
  
  
  
  • Po awarii w elektrowni atomowej w rosyjskim Sosnowym Borze do atmosfery wydostał się radioaktywny jod i inne substancje.
  
  
  • Rozpoczęła się misja STS-45 wahadłowca Atlantis.
  
  
  
  


• 
  1993:
  
  
  
  • 
    Ezer Weizman został wybrany przez parlament na urząd prezydenta Izraela.
  
  
  • Została odkryta kometa Shoemaker-Levy 9, której fragmenty w lipcu 1994 roku uderzyły w Jowisza.
  
  
  
  


• 
  1995 – Japoński zdalnie sterowany robot Kaikō zszedł na dno Rowu Mariańskiego na Pacyfiku, wykonując najdokładniejszy do dnia dzisiejszego pomiar jego głębokości (10 911 m).


• 
  1996:
  
  
  
  • Były marksistowski dyktator Mathieu Kérékou wygrał w II turze wybory prezydenckie w Beninie.
  
  
  • W Iraku przeprowadzono pierwsze od 7 lat wybory parlamentarne.
  
  
  
  


• 
  1997 – Odbyła się 69. ceremonia wręczenia Oscarów.


• 
  1998 – W Jonesboro w amerykańskim stanie Arkansas dwaj uczniowie w wieku 11 i 13 lat, po wywołaniu fałszywego alarmu pożarowego, zastrzelili 4 uczennice i nauczyciela oraz zranili 10 innych osób opuszczających budynek miejscowej szkoły średniej.


• 
  1999:
  
  
  
  • Początek nalotów NATO na cele w Jugosławii w celu ochrony albańskiej ludności Kosowa (operacja „Allied Force”).
  
  
  • Wybuchł pożar w tunelu Mont Blanc, w wyniku którego zginęło 39 osób, a kilkanaście zostało rannych.
  
  
  
  


• 
  2000 – Papież Jan Paweł II odwiedził sanktuaria nad Jeziorem Genezaret: Kafarnaum, Tabgę oraz Górę Błogosławieństw.


• 
  2001 – 21 osób zginęło, a ponad 100 zostało rannych w eksplozjach trzech samochodów-pułapek w południoworosyjskich miastach: Mineralne Wody, Jessentuki i Adyge-Chabl.


• 
  2002 – Odbyła się 74. ceremonia wręczenia Oscarów.


• 
  2005:
  
  
  
  • 
    Tulipanowa rewolucja w Kirgistanie: obalony prezydent Askar Akajew uciekł z rodziną do Rosji.
  
  
  • We francuskim Amiens odbyły się obchody setnej rocznicy śmierci Juliusza Verne’a, prekursora powieści fantastyczno-naukowych.
  
  
  
  


• 
  2006 – Arcybiskup metropolita krakowski Stanisław Dziwisz został mianowany kardynałem przez papieża Benedykta XVI.


• 
  2007 – Piłkarska reprezentacja Anglii do lat 21 zremisowała z rówieśnikami z Włoch 3:3 w inauguracyjnym meczu na nowym stadionie Wembley w Londynie.


• 
  2008 – Odbyły się pierwsze w historii wybory do izby niższej parlamentu Bhutanu.


• 
  2009 – Czeska Izba Poselska wyraziła wotum nieufności wobec rządu Mirka Topolánka.


• 
  2011 – 151 osób zginęło, a 212 zostało rannych w trzęsieniu ziemi we wschodniej Birmie.


• 
  2013 – Wojna domowa w Republice Środkowoafrykańskiej: prezydent François Bozizé uciekł za granicę po zajęciu stolicy kraju Bangi przez rebeliantów z ruchu Séléka, których przywódca, Michel Djotodia, ogłosił się nowym prezydentem.


• 
  2015 – 150 osób zginęło we francuskich Alpach w katastrofie lecącego z Barcelony do Düsseldorfu Airbusa A320-211 niemieckich tanich linii lotniczych Germanwings, do której celowo doprowadził drugi pilot Andreas Lubitz.

Urodzili się |

• 
  1188 – Ferndynad, infant portugalski, hrabia Flandrii (zm. 1233)


• 
  1441 – Ernest Wettyn, książę elektor Saksonii, landgraf Turyngii (zm. 1486)


• 
  1490 – Giovanni Salviati, włoski kardynał (zm. 1553)


• 
  1494 – Georgius Agricola, niemiecki humanista, lekarz, górnik, metalurg, mineralog (zm. 1555)


• 
  1579 – Tirso de Molina, hiszpański dramaturg, poeta (zm. 1648)


• 
  1581 – Tomé de Faría, portugalski duchowny katolicki, biskup pomocniczy lizboński (zm. 1628)


• 
  1603 – Johann Conrad Dannhauer, niemiecki teolog luterański, profesor retoryki, hermeneutyk, poeta (zm. 1666)


• 
  1607 – Michiel de Ruyter, holenderski admirał (zm. 1676)


• 
  1613 – Antonina, księżniczka wirtemberska, pisarka (zm. 1679)


• 
  1628 – Zofia Amelia, księżniczka brunszwicka, królowa Danii i Norwegii (zm. 1685)


• 
  1629 – Hans Bastian von Zehmen, królewsko-polski i elektorsko-saski tajny radca, prawnik (zm. 1702)


• 
  1630 – José Sáenz de Aguirre, hiszpański benedyktyn, teolog, kardynał (zm. 1699)


• 
  1681 – Georg Philipp Telemann, niemiecki kompozytor (zm. 1767)


• 
  1693 – John Harrison, brytyjski cieśla, zegarmistrz-samouk (zm. 1776)


• 
  1697 – Louis-César-Constantin de Rohan-Guéménée-Montbazon, francuski duchowny katolicki, biskup Strasburga, kardynał (zm. 1779)


• 
  1714 – Carlo Giovanni Testori, włoski kompozytor (zm. 1782)


• 
  1718 – Leopold August Abel, niemiecki kompozytor, skrzypek, dyrygent (zm. 1794)


• 
  1732 – Gian Francesco de Mayo, włoski kompozytor (zm. 1770)


• 
  1739 – Christian Friedrich Daniel Schubart, niemiecki prozaik, poeta, kompozytor (zm. 1791)


• 
  1740 – John Antes, amerykański kompozytor (zm. 1811)


• 
  1745 – John Frederick Sackville, brytyjski arystokrata, dyplomata, krykiecista (zm. 1799)


• 
  1753 – Maria Franciszka Lacroix, francuska brygidka, męczennica, błogosławiona (zm. 1794)


• 
  1754 – Joel Barlow, amerykański dyplomata, poeta, filozof (zm. 1812)


• 
  1755 – Rufus King, amerykański prawnik, polityk, dyplomata (zm. 1827)


• 
  1760 – Jesse Franklin, amerykański major, polityk (zm. 1823)


• 
  1768 – Zozym (Wierchowski), rosyjski święty mnich prawosławny (zm. 1833)


• 
  1782 – Oriest Kiprienski, rosyjski malarz, grafik, rysownik (zm. 1836)


• 
  1785 – Józef Koriot, polski i rosyjski dowódca wojskowy, kartograf, topograf pochodzenia niemieckiego (zm. 1855)


• 
  1791 – Charles Gabriel Pravaz, francuski lekarz ortopeda, wynalazca (zm. 1853)


• 
  1795 – Cwi Hirsz Kaliszer, niemiecki rabin, jeden z pionierów syjonizmu (zm. 1874)


• 
  1797 – Antonio Rosmini-Serbati, włoski duchowny katolicki, filozof, błogosławiony (zm. 1855)


• 
  1800 – Bonifacy Witkowski, polski architekt (zm. 1840)


• 
  1801 – William Beauclerk, brytyjski arystokrata, polityk (zm. 1849)


• 
  1808 – Maria Malibran, francuska śpiewaczka operowa (mezzosopran) (zm. 1836)


• 
  1809:
  
  
  
  • 
    Mariano José de Larra, hiszpański pisarz, dziennikarz (zm. 1837)
  
  
  • 
    Joseph Liouville, francuski matematyk (zm. 1882)
  
  
  
  


• 
  1812:
  
  
  
  • 
    Leopold Stanisław Kronenberg, polski działacz gospodarczy, polityk, mecenas kultury (zm. 1878)
  
  
  • 
    Wojciech Kułach, polski rzeźbiarz ludowy (zm. 1897)
  
  
  
  


• 
  1815 – Maria Róża Molas, hiszpańska zakonnica, święta (zm. 1876)


• 
  1820:
  
  
  
  • 
    Alexandre Edmond Becquerel, francuski fizyk, fizykochemik (zm. 1891)
  
  
  • 
    Fanny Crosby, amerykańska poetka (zm. 1915)
  
  
  
  


• 
  1826 – Matilda Joslyn Gage, amerykańska abolicjonistka, feministka, publicystka (zm. 1898)


• 
  1829 – Ignacio Zaragoza, meksykański generał (zm. 1862)


• 
  1830 – Robert Hamerling, austriacki poeta, dramatopisarz (zm. 1889)


• 
  1831 – Faustyn Míguez, hiszpański pijar, błogosławiony (zm. 1925)


• 
  1834 – William Morris, brytyjski poeta, prozaik, architekt, malarz (zm. 1896)


• 
  1839 – Horace Parnell Tuttle, amerykański astronom (zm. 1923)


• 
  1847 – Wincencja Maria López Vicuña, hiszpańska zakonnica, święta (zm. 1896)


• 
  1849 – Tadeusz Barącz, polski rzeźbiarz, medalier (zm. 1905)


• 
  1851 – Friedrich von Scholtz, niemiecki generał (zm. 1927)


• 
  1859 – Apolinary Kotowicz, polski malarz (zm. 1917)


• 
  1862 – Frank Weston Benson, amerykański malarz (zm. 1951)


• 
  1863 – Bohuslav Križka, słowacki inżynier górniczy, wynalazca (zm. 1938)


• 
  1864 – Karel Frederik Wenckebach, holenderski lekarz, anatom (zm. 1940)


• 
  1866 – Jack McAuliffe, irlandzki bokser (zm. 1937)


• 
  1868 – Friedrich Wilhelm Kopsch, niemiecki anatom (zm. 1955)


• 
  1871 – Roger Sławski, polski architekt (zm. 1963)


• 
  1872:
  
  
  
  • 
    Kazimierz Brzozowski, polski lekarz, drukarz, wydawca (zm. 1952)
  
  
  • 
    Emilio Veratti, włoski histopatolog (zm. 1967)
  
  
  
  


• 
  1873 – Édouard Claparède, szwajcarski psycholog (zm. 1940)


• 
  1874:
  
  
  
  • 
    Luigi Einaudi, włoski ekonomista, polityk (zm. 1961)
  
  
  • 
    Harry Houdini, amerykański iluzjonista (zm. 1926)
  
  
  • 
    Sidney Reilly, brytyjski funkcjonariusz Scotland Yardu i Secret Intelligence Service pochodzenia żydowskiego (zm. 1925)
  
  
  
  


• 
  1875 – William Burns, kanadyjski zawodnik lacrosse (zm. 1953)


• 
  1877 – Aleksiej Nowikow-Priboj, rosyjski marynarz, pisarz marynista (zm. 1944)


• 
  1879 – Frank Schreiner, amerykański piłkarz wodny (zm. 1937)


• 
  1880 – Gabriel Dubiel polski pedagog, publicysta, działacz ruchu ludowego, polityk (zm. 1943)


• 
  1884 – Peter Debye, holenderski chemik, laureat Nagrody Nobla (zm. 1966)


• 
  1887:
  
  
  
  • 
    Roscoe Arbuckle, amerykański aktor (zm. 1933)
  
  
  • 
    Erik Waller, szwedzki żeglarz sportowy (zm. 1958)
  
  
  
  


• 
  1890:
  
  
  
  • 
    John Northcott, australijski generał, urzędnik państwowy (zm. 1966)
  
  
  • 
    Robert Schurrer, francuski lekkoatleta, sprinter (zm. 1972)
  
  
  
  


• 
  1891:
  
  
  
  • 
    Rudolph Berthold, niemiecki pilot wojskowy, as myśliwski (zm. 1920)
  
  
  • 
    Charley Toorop, holenderska malarka, litografka (zm. 1955)
  
  
  
  


• 
  1892 – Kōsō Abe, japoński wiceadmirał, zbrodniarz wojenny (zm. 1947)


• 
  1893:
  
  
  
  • 
    Walter Baade, amerykański astrofizyk pochodzenia niemieckiego (zm. 1960)
  
  
  • 
    Gastone Brilli-Peri, włoski kierowca wyścigowy (zm. 1930)
  
  
  • 
    Emmy Göring, niemiecka aktorka (zm. 1973)
  
  
  • 
    Orlando Piani, włoski kolarz torowy (zm. 1975)
  
  
  • 
    George Sisler, amerykański baseballista (zm. 1973)
  
  
  
  


• 
  1895:
  
  
  
  • 
    Bohuslav Fuchs, czeski architekt (zm. 1972)
  
  
  • 
    Marian Godlewski, polski aktor, reżyser teatralny, pedagog (zm. 1982)
  
  
  
  


• 
  1897:
  
  
  
  • 
    Ján Imro, słowacki generał, pamiętnikarz (zm. 1990)
  
  
  • 
    Theodora Kroeber, amerykańska pisarka, antropolog (zm. 1979)
  
  
  • 
    Wilhelm Reich, austriacki psychiatra, psychoanalityk, seksuolog (zm. 1957)
  
  
  • 
    Teodor Sztekker, polski zapaśnik (zm. 1934)
  
  
  
  


• 
  1898 – Wincenty Grętkiewicz, polski samorządowiec, polityk, burmistrz Konina, poseł na Sejm RP (zm. 1984)


• 
  1899:
  
  
  
  • 
    Dorothy Stratton, amerykańska komandor, psycholog (zm. 2006)
  
  
  • 
    Gawriił Żukow, radziecki admirał (zm. 1957)
  
  
  
  


• 
  1900 – Iwan Kozłowski, radziecki śpiewak operowy (tenor liryczny) (zm. 1993)


• 
  1901:
  
  
  
  • 
    Ub Iwerks, amerykański animator, technik efektów specjalnych (zm. 1971)
  
  
  • 
    Franciszek Pauliński, polski duchowny katolicki, pallotyn (zm. 1943)
  
  
  
  


• 
  1902 – Thomas Dewey, amerykański polityk (zm. 1971)


• 
  1903:
  
  
  
  • 
    Adolf Butenandt, niemiecki biochemik, laureat Nagrody Nobla (zm. 1995)
  
  
  • 
    Igor Newerly, polski pisarz, pedagog (zm. 1987)
  
  
  
  


• 
  1904 – Estanislau de Figueiredo Pamplona, brazylijski piłkarz (zm. 1973)


• 
  1906 – Dwight Macdonald, amerykański pisarz, dziennikarz, krytyk literacki (zm. 1982)


• 
  1907 – Paul Sauvé, kanadyjski polityk, premier Quebecu (zm. 1960)


• 
  1909:
  
  
  
  • 
    Clyde Barrow, amerykański przestępca (zm. 1934)
  
  
  • 
    Adalbert Deșu, rumuński piłkarz pochodzenia węgierskiego (zm. 1937)
  
  
  
  


• 
  1910:
  
  
  
  • 
    Richard Best, amerykański komandor podporucznik (zm. 2001)
  
  
  • 
    Zdzisław Lubelski, polski aktor (zm. 1965)
  
  
  
  


• 
  1911 – Joseph Barbera, amerykański rysownik, twórca filmów animowanych (zm. 2006)


• 
  1912 – Kazimierz Jurkiewicz, polski kapitan żeglugi wielkiej, pedagog (zm. 1985)


• 
  1913 – Stanisław Tkaczow, polski polityk, minister lasów (zm. 1969)


• 
  1914 – Krystyna Krahelska, polska etnografka, poetka, żołnierz AK, sanitariuszka, uczestniczka powstania warszawskiego (zm. 1944)


• 
  1916 – Harry Blackmore Whittington, brytyjski paleontolog, geolog (zm. 2010)


• 
  1917:
  
  
  
  • 
    Metchie Budka, amerykański historyk pochodzenia polskiego (zm. 1995)
  
  
  • 
    John Kendrew, brytyjski biochemik, laureat Nagrody Nobla (zm. 1997)
  
  
  
  


• 
  1918:
  
  
  
  • 
    Eero Kolehmainen, fiński biegacz narciarski (zm. 2013)
  
  
  • 
    Jacek Stwora, polski pisarz, dziennikarz radiowy (zm. 1994)
  
  
  
  


• 
  1919 – Lawrence Ferlinghetti, amerykański pisarz


• 
  1920:
  
  
  
  • 
    Jan Gurda, polski duchowny katolicki, biskup kielecki (zm. 1993)
  
  
  • 
    Zofia Lewenstam, polska lekarka internistka, uczestniczka powstania warszawskiego (zm. 2013)
  
  
  • 
    Carlo Monti, włoski lekkoatleta, sprinter (zm. 2016)
  
  
  • 
    Gene Nelson, amerykański aktor, reżyser i scenarzysta filmowy (zm. 1996)
  
  
  • 
    Mieczysław Pemper, polski działacz społeczny (zm. 2011)
  
  
  
  


• 
  1921:
  
  
  
  • 
    Franciszek Blachnicki, polski duchowny katolicki, założyciel Ruchu Światło-Życie, Sługa Boży (zm. 1987)
  
  
  • 
    Jerzy Olszewski, polski chemik, polityk (zm. 1981)
  
  
  • 
    Wasilij Smysłow, rosyjski szachista (zm. 2010)
  
  
  
  


• 
  1922 – Józef Milik, polski qumranista, poliglota (zm. 2006)


• 
  1923:
  
  
  
  • 
    Murray Hamilton, amerykański aktor (zm. 1986)
  
  
  • 
    Wim van der Voort, holenderski łyżwiarz szybki (zm. 2016)
  
  
  
  


• 
  1924 – Conrad Primmer, australijski rugbysta, lekarz (zm. 2014)


• 
  1926:
  
  
  
  • 
    Desmond Connell, irlandzki duchowny katolicki, arcybiskup Dublina, kardynał (zm. 2017)
  
  
  • 
    Dario Fo, włoski pisarz, satyryk, reżyser teatralny, kompozytor, laureat Nagrody Nobla (zm. 2016)
  
  
  • 
    William Porter, amerykański lekkoatleta, płotkarz (zm. 2000)
  
  
  
  


• 
  1927:
  
  
  
  • 
    Janusz Przewłocki, polski inżynier, kolekcjoner, bibliofil, działacz opozycji antykomunistycznej (zm. 2007)
  
  
  • 
    Martin Walser, niemiecki pisarz
  
  
  
  


• 
  1928 – Czesław Nowicki, polski dziennikarz, prezenter pogody (zm. 1992)


• 
  1930:
  
  
  
  • 
    David Dacko, środkowoafrykański polityk, prezydent Republiki Środkowoafrykańskiej (zm. 2003)
  
  
  • 
    Owen Gingerich, amerykański astronom, historyk nauki
  
  
  • 
    Steve McQueen, amerykański aktor (zm. 1980)
  
  
  • 
    Edward Surdyka, polski trener piłki ręcznej (zm. 2018)
  
  
  
  


• 
  1931:
  
  
  
  • 
    Janusz Komender, polski lekarz, polityk
  
  
  • 
    Jerzy Bogdan Kos, polski lekarz, poeta, działacz społeczny (zm. 2018)
  
  
  
  


• 
  1932:
  
  
  
  • 
    Jurij Ponomariow, rosyjski kosmonauta (zm. 2005)
  
  
  • 
    Jędrzej Tucholski, polski historyk wojskowości, pisarz (zm. 2012)
  
  
  • 
    Lodewijk van den Berg, amerykańsko-holenderski fizyk, astronauta
  
  
  
  


• 
  1933 – William Smith, amerykański aktor


• 
  1934 – Ryszard Zub, polski szablista (zm. 2015)


• 
  1935:
  
  
  
  • 
    Mary Berry, brytyjska autorka książek i telewizyjnych programów kulinarnych
  
  
  • 
    Peter Bichsel, szwajcarski pisarz
  
  
  • 
    Leonid Szebarszyn, rosyjski funkcjonariusz KGB, polityk (zm. 2012)
  
  
  
  


• 
  1936:
  
  
  
  • 
    Władysław Baka, polski ekonomista, polityk, prezes NBP
    
  
  
  • 
    Maciej Giertych, polski dendrolog, polityk, poseł na Sejm RP, eurodeputowany
  
  
  • 
    Alex Olmedo, peruwiańsko-amerykański tenisista
  
  
  • 
    David Suzuki, kanadyjski biolog, dziennikarz naukowy pochodzenia japońskiego
  
  
  • 
    Zbigniew Syka, polski lekkoatleta, sprinter (zm. 1996)
  
  
  
  


• 
  1937:
  
  
  
  • 
    Merkur Bozgo, albański aktor (zm. 2017)
  
  
  • 
    Charles Cadogan, brytyjski arystokrata, polityk
  
  
  • 
    Antonio Franco, włoski duchowny katolicki, arcybiskup, nuncjusz apostolski
  
  
  
  


• 
  1938:
  
  
  
  • 
    Holger Czukay, niemiecki kompozytor, gitarzysta basowy, członek i współzałożyciel zespołu Can (zm. 2017)
  
  
  • 
    David Irving, brytyjski pisarz
  
  
  • 
    Valentino Zeichen, włoski poeta (zm. 2016)
  
  
  
  


• 
  1939 – Wiktor Wysoczański, polski duchowny polskokatolicki, biskup, zwierzchnik Kościoła Polskokatolickiego w RP
  


• 
  1940:
  
  
  
  • 
    François Blondel, francuski duchowny katolicki, biskup Viviers
    
  
  
  • 
    Giovanni De Vivo, włoski duchowny katolicki, biskup Pescii (zm. 2015)
  
  
  • 
    Luis María Echeberría, hiszpański piłkarz (zm. 2016)
  
  
  • 
    Rudi Pawelka, niemiecki polityk, przewodniczący Ziomkostwa Śląsk
    
  
  
  
  


• 
  1941 – Mirosław Araszewski, polski operator filmowy, fotograf


• 
  1942:
  
  
  
  • 
    Roberto Lavagna, argentyński ekonomista, polityk
  
  
  • 
    Wojciech Szczęsny Kaczmarek, polski fizyk, samorządowiec, prezydent Poznania (zm. 2009)
  
  
  • 
    Ján Zlocha, słowacki piłkarz (zm. 2013)
  
  
  
  


• 
  1943:
  
  
  
  • 
    Nicola D’Onofrio, włoski zakonnik, Czcigodny Sługa Boży (zm. 1964)
  
  
  • 
    Vangjush Furxhi, albański aktor (zm. 2001)
  
  
  • 
    Marcin Kula, polski historyk
  
  
  • 
    Jiří Kynos, czeski lekkoatleta, sprinter
  
  
  
  


• 
  1944:
  
  
  
  • 
    Agim Çavdarbasha, albański rzeźbiarz (zm. 1999)
  
  
  • 
    R. Lee Ermey, amerykański aktor (zm. 2018)
  
  
  • 
    Han Myung-sook, południowokoreańska polityk, premier Korei Południowej
    
  
  
  • 
    Vojislav Koštunica, serbski prawnik, polityk, prezydent Jugosławii i premier Serbii
    
  
  
  
  


• 
  1945:
  
  
  
  • 
    Robert Bakker, amerykański paleontolog
  
  
  • 
    Ola Håkansson, szwedzki wokalista, kompozytor, producent muzyczny
  
  
  • 
    Curtis Hanson, amerykański reżyser, scenarzysta i producent filmowy (zm. 2016)
  
  
  • 
    Zygmunt Sierakowski, polski aktor (zm. 2014)
  
  
  
  


• 
  1946:
  
  
  
  • 
    Klaus Dinger, niemiecki perkusista, członek zespołów Neu! i Kraftwerk (zm. 2008)
  
  
  • 
    Andrzej Titkow, polski scenarzysta, reżyser, producent filmów dokumentalnych i fabularnych
  
  
  
  


• 
  1947:
  
  
  
  • 
    Marin Barišić, chorwacki duchowny katolicki, arcybiskup splicko-makarski
    
  
  
  • 
    Jiří Bartoška, czeski aktor
  
  
  • 
    Jean-Christophe Bouvet, francuski aktor, reżyser i scenarzysta filmowy
  
  
  • 
    Archie Gemmill, szkocki piłkarz
  
  
  • 
    Robert Hartoch, holenderski szachista (zm. 2009)
  
  
  • 
    Jorge Martínez, argentyński aktor
  
  
  • 
    Stefan Reszko, ukraiński piłkarz
  
  
  • 
    Chris Timms, nowozelandzki żeglarz sportowy (zm. 2004)
  
  
  • 
    Simon-Victor Tonyé Bakot, kameruński duchowny katolicki, arcybiskup Jaunde
    
  
  
  
  


• 
  1948:
  
  
  
  • 
    Ferenc Debreczeni, węgierski perkusista, członek zespołu Omega
    
  
  
  • 
    Jerzy Kukuczka, polski himalaista (zm. 1989)
  
  
  
  


• 
  1950:
  
  
  
  • 
    Rafael Cañizares, kubański koszykarz
  
  
  • 
    Hans-Werner Gessmann, niemiecki psycholog
  
  
  • 
    Władimir Krikunow, rosyjski hokeista, trener
  
  
  • 
    Angelo Vincenzo Zani, włoski duchowny katolicki, arcybiskup
  
  
  
  


• 
  1951:
  
  
  
  • 
    Tommy Hilfiger, amerykański projektant mody
  
  
  • 
    Dušan Kéketi, słowacki piłkarz, bramkarz
  
  
  • 
    Anna Włodarczyk, polska lekkoatletka, skoczkini w dal
  
  
  
  


• 
  1952 – Dolora Zajick, amerykańska śpiewaczka operowa (mezzosopran dramatyczny)


• 
  1953:
  
  
  
  • 
    Louie Anderson, amerykański komik
  
  
  • 
    Otar Gabelia, gruziński piłkarz, bramkarz, trener
  
  
  • 
    Siergiej Starostin, rosyjski lingwista historyczny (zm. 2005)
  
  
  
  


• 
  1954:
  
  
  
  • 
    Robert Carradine, amerykański aktor
  
  
  • 
    Peter Collins, brytyjski żużlowiec
  
  
  • 
    Marek Niedźwiecki, polski dziennikarz muzyczny
  
  
  • 
    Franz Oberacher, austriacki piłkarz
  
  
  • 
    Marek Rudziński, polski koszykarz, dziennikarz i komentator sportowy
  
  
  
  


• 
  1955:
  
  
  
  • 
    Marek Kopel, polski samorządowiec, prezydent Chorzowa
    
  
  
  • 
    Richard Mitchell, australijski lekkoatleta, sprinter
  
  
  • 
    Candy Reynolds, amerykańska tenisistka
  
  
  • 
    Ismoil Talbakow, tadżycki polityk (zm. 2016)
  
  
  
  


• 
  1956:
  
  
  
  • 
    Steve Ballmer, amerykański informatyk, przedsiębiorca
  
  
  • 
    Włodzimierz Ciołek, polski piłkarz
  
  
  • 
    Sonia Lannaman, brytyjska lekkoatletka, sprinterka
  
  
  • 
    Peter Shumlin, amerykański polityk
  
  
  • 
    Barbara Tuge-Erecińska, polska urzędniczka państwowa, dyplomata
  
  
  • 
    Wiesław Weiss, polski dziennikarz muzyczny
  
  
  
  


• 
  1957:
  
  
  
  • 
    Sophie Barjac, belgijska aktorka
  
  
  • 
    Krzysztof Koziorowicz, polski trener koszykówki
  
  
  
  


• 
  1958:
  
  
  
  • 
    Justin Arop, ugandyjski lekkoatleta, oszczepnik
  
  
  • 
    Marian Molenda, polski rzeźbiarz, pedagog
  
  
  
  


• 
  1959:
  
  
  
  • 
    Emmit King, amerykański lekkoatleta, sprinter
  
  
  • 
    Filip Łobodziński, polski aktor, dziennikarz, tłumacz, muzyk
  
  
  • 
    Marek Probosz, polski aktor, reżyser, scenarzysta i producent filmowy, pisarz, pedagog
  
  
  
  


• 
  1960:
  
  
  
  • 
    Yves-Marie Adeline, francuski filozof, polityk, poeta, publicysta, muzykolog
  
  
  • 
    Kelly LeBrock, amerykańska aktorka, modelka
  
  
  • 
    Nena, niemiecka piosenkarka
  
  
  
  


• 
  1961 – Alex Azzopardi, maltański piłkarz


• 
  1962 – Carmelo Cuttitta, włoski duchowny katolicki, biskup Ragusy
  


• 
  1963:
  
  
  
  • 
    Dave Douglas, amerykański kompozytor i trębacz jazzowy
  
  
  • 
    Wadym Tyszczenko, ukraiński piłkarz, trener (zm. 2015)
  
  
  
  


• 
  1964:
  
  
  
  • 
    Marek Kamiński, polski przedsiębiorca, podróżnik, polarnik
  
  
  • 
    Chantal Mauduit, francuska wspinaczka (zm. 1998)
  
  
  • 
    Annabella Sciorra, amerykańska aktorka
  
  
  • 
    Steve Souza, amerykański wokalista, autor tekstów, członek zespołu Dublin Death Patrol
    
  
  
  
  


• 
  1965:
  
  
  
  • 
    Peter Jacobson, amerykański aktor
  
  
  • 
    Artur Reinhart, polski montażysta i operator filmowy
  
  
  
  


• 
  1966:
  
  
  
  • 
    René Breitbarth, niemiecki bokser
  
  
  • 
    Wojciech Drabowicz, polski śpiewak operowy (baryton) (zm. 2007)
  
  
  • 
    Erling Jevne, norweski biegacz narciarski
  
  
  
  


• 
  1967:
  
  
  
  • 
    Franck Badiou, francuski strzelec sportowy
  
  
  • 
    Diann Roffe-Steinrotter, amerykańska narciarka alpejska
  
  
  
  


• 
  1968:
  
  
  
  • 
    Megan Delehanty, kanadyjska wioślarka
  
  
  • 
    Paweł Mazur, polski malarz, rysownik, poeta, prozaik
  
  
  • 
    Gyöngyi Szalay-Horváth, węgierska szpadzistka (zm. 2017)
  
  
  • 
    Verónica Vieyra, argentyńska aktorka
  
  
  
  


• 
  1969:
  
  
  
  • 
    Stephan Eberharter, austriacki narciarz alpejski
  
  
  • 
    Robert Gucwa, polski misjonarz katolicki (zm. 1994)
  
  
  • 
    Ilir Meta, albański polityk, premier Albanii
    
  
  
  • 
    Luis Oliveira, belgijski piłkarz pochodzenia brazylijskiego
  
  
  • 
    Ryszard Wolny, polski zapaśnik, trener, samorządowiec
  
  
  
  


• 
  1970:
  
  
  
  • 
    Lara Flynn Boyle, amerykańska aktorka
  
  
  • 
    Sharon Corr, irlandzka skrzypaczka
  
  
  • 
    Lukáš Pollert, czeski kajakarz górski, lekarz
  
  
  • 
    Konstantin Uszakow, rosyjski siatkarz
  
  
  
  


• 
  1971 – Topi Lehtipuu, fiński śpiewak operowy (tenor)


• 
  1972:
  
  
  
  • 
    Christophe Dugarry, francuski piłkarz
  
  
  • 
    Gabriel Olds, amerykański aktor
  
  
  
  


• 
  1973:
  
  
  
  • 
    Jacek Bąk, polski piłkarz
  
  
  • 
    Marcelo Delgado, argentyński piłkarz
  
  
  • 
    Sylwia Wlaźlak, polska koszykarka
  
  
  
  


• 
  1974:
  
  
  
  • 
    Alyson Hannigan, amerykańska aktorka
  
  
  • 
    Jacob Lekgetho, południowoafrykański piłkarz (zm. 2008)
  
  
  
  


• 
  1975:
  
  
  
  • 
    Thomas Allier, francuski kolarz BMX
    
  
  
  • 
    Tamara Arciuch, polska aktorka
  
  
  • 
    Frédérique Bel, francuska aktorka
  
  
  • 
    Freeway, amerykański raper
  
  
  • 
    Thomas Johansson, szwedzki tenisista
  
  
  • 
    Jan Osiński, polski duchowny katolicki, kapłan Ordynariatu Polowego WP (zm. 2010)
  
  
  
  


• 
  1976:
  
  
  
  • 
    Serhij Arbuzow, ukraiński ekonomista, polityk
  
  
  • 
    Aliou Cissé, senegalski piłkarz
  
  
  • 
    Peyton Manning, amerykański futbolista
  
  
  • 
    Iwajło Petkow, bułgarski piłkarz
  
  
  • 
    Dmitrij Riabykin, rosyjski hokeista
  
  
  
  


• 
  1977:
  
  
  
  • 
    Warwara Baryszewa, rosyjska łyżwiarka szybka
  
  
  • 
    Ditmir Bushati, albański polityk
  
  
  • 
    Jessica Chastain, amerykańska aktorka
  
  
  • 
    Leiv Igor Devold, norweski reżyser filmowy
  
  
  
  


• 
  1978:
  
  
  
  • 
    Amir Arison, amerykański aktor pochodzenia izraelskiego
  
  
  • 
    Serge Dikilu Bageta, kongijski piłkarz
  
  
  • 
    Chiara Cainero, włoska strzelczyni sportowa
  
  
  • 
    Hugo Fidel Cázares, meksykański bokser
  
  
  • 
    Bertrand Gille, francuski piłkarz ręczny
  
  
  • 
    Monika Soćko, polska szachistka
  
  
  • 
    Tomáš Ujfaluši, czeski piłkarz
  
  
  
  


• 
  1979:
  
  
  
  • 
    Lake Bell, amerykańska aktorka, scenarzystka i reżyserka filmowa
  
  
  • 
    Wolha Chilko, białoruska zapaśniczka
  
  
  • 
    Anna Gawrońska, polska piłkarka
  
  
  • 
    Emraan Hashmi, indyjski aktor
  
  
  • 
    Jostein Hasselgård, norweski piosenkarz
  
  
  • 
    Periklis Jakowakis, grecki lekkoatleta, płotkarz
  
  
  • 
    Modest Ruciński, polski aktor
  
  
  • 
    Bibiana Steinhaus, niemiecka sędzina piłkarska
  
  
  
  


• 
  1980:
  
  
  
  • 
    Raszid ad-Dausari, bahrajński piłkarz
  
  
  • 
    Andrew Hutchinson, amerykański hokeista
  
  
  • 
    Serghei Laşcencov, mołdawski piłkarz
  
  
  • 
    Marek Wójcik, polski polityk, poseł na Sejm RP
  
  
  
  


• 
  1981:
  
  
  
  • 
    Patrick Kisnorbo, australijski piłkarz
  
  
  • 
    Gary Paffett, brytyjski kierowca wyścigowy
  
  
  • 
    Adam Wheeler, amerykański zapaśnik
  
  
  • 
    Philip Winchester, amerykański aktor
  
  
  
  


• 
  1982:
  
  
  
  • 
    Corey Hart, amerykańska baseballista
  
  
  • 
    Sonny Boy Jaro, filipiński bokser
  
  
  • 
    David Mulligan, nowozelandzki piłkarz
  
  
  • 
    Nate Roberts, amerykański narciarz dowolny
  
  
  • 
    Ai Yamamoto, japońska siatkarka
  
  
  
  


• 
  1983:
  
  
  
  • 
    Alexei Eremenko Jr., fiński piłkarz pochodzenia rosyjskiego
  
  
  • 
    T.J. Ford, amerykański koszykarz
  
  
  • 
    Igor Sałow, rosyjski wioślarz
  
  
  • 
    Paweł Strąk, polski piłkarz
  
  
  
  


• 
  1984:
  
  
  
  • 
    Benoît Assou-Ekotto, kameruński piłkarz
  
  
  • 
    Chris Bosh, amerykański koszykarz
  
  
  • 
    Alberto Rafael da Silva, brazylijski piłkarz, bramkarz
  
  
  • 
    Philipp Petzschner, niemiecki tenisista
  
  
  • 
    Davis Tarwater, amerykański pływak
  
  
  
  


• 
  1985:
  
  
  
  • 
    Gabriel Achilier, ekwadorski piłkarz
  
  
  • 
    Sayaka Hirano, japońska tenisistka stołowa
  
  
  • 
    Jakub Przygoński, polski motocyklista rajdowy
  
  
  
  


• 
  1986:
  
  
  
  • 
    Nathalia Dill, brazylijska aktorka
  
  
  • 
    Pan Pierre Koulibaly, burkiński piłkarz
  
  
  • 
    Paul Koulibaly, burkiński piłkarz
  
  
  • 
    Jake Varner, amerykański zapaśnik
  
  
  
  


• 
  1987:
  
  
  
  • 
    Michał Błoński, polski siatkarz
  
  
  • 
    Juan Diego Covarrubias, meksykański aktor
  
  
  • 
    Hao Junmin, chiński piłkarz
  
  
  • 
    Franziska Hildebrand, niemiecka biathlonistka
  
  
  • 
    Stefanie Hildebrand, niemiecka biathlonistka
  
  
  • 
    Ramires, brazylijski piłkarz
  
  
  • 
    María Valverde, hiszpańska aktorka
  
  
  
  


• 
  1988:
  
  
  
  • 
    Jean-Guillaume Béatrix, francuski biathlonista
  
  
  • 
    Piotr Chrapkowski, polski piłkarz ręczny
  
  
  • 
    Aiga Grabuste, łotewska lekkoatletka, wieloboistka
  
  
  • 
    Finn Jones, brytyjski aktor
  
  
  
  


• 
  1989:
  
  
  
  • 
    Omer Damari, izraelski piłkarz
  
  
  • 
    Kazuto Ioka, japoński bokser
  
  
  • 
    Aleksandr Osipow, rosyjski hokeista
  
  
  
  


• 
  1990:
  
  
  
  • 
    Keisha Castle-Hughes, nowozelandzka aktorka
  
  
  • 
    Starlin Castro, dominikański baseballista
  
  
  • 
    Benedikt Doll, niemiecki biathlonista
  
  
  • 
    Fathullo Fathullojew, tadżycki piłkarz
  
  
  • 
    Lewan Mczedlidze, gruziński piłkarz
  
  
  • 
    Yūki Ōtsu, japoński piłkarz
  
  
  
  


• 
  1991:
  
  
  
  • 
    Tarık Çamdal, turecki piłkarz
  
  
  • 
    Dalila Jakupović, słoweńska tenisistka
  
  
  
  


• 
  1992:
  
  
  
  • 
    Vanessa Hinz, niemiecka biathlonistka
  
  
  • 
    Martin Frýdek, czeski piłkarz
  
  
  • 
    Faye Gulini, amerykańska snowboardzistka
  
  
  • 
    Zaur Makijew, rosyjski zapaśnik pochodzenia osetyjskiego
  
  
  
  


• 
  1993 – Diego Rolán, urugwajski piłkarz


• 
  1994 – Imam Adżyjew, rosyjski zapaśnik


• 
  1995:
  
  
  
  • 
    Mykyta Burda, ukraiński piłkarz
  
  
  • 
    Michał Nalepa, polski piłkarz
  
  
  
  


• 
  1996:
  
  
  
  • 
    Valentino Lazaro, austriacki piłkarz pochodzenia angolsko-greckiego
  
  
  • 
    Myles Turner, amerykański koszykarz
  
  
  
  


• 
  1999 – Katie Swan, brytyjska tenisistka


• 
  2001 – Clara Burel, francuska tenisistka

Zmarli |

•   809 – Harun ar-Raszid, kalif z dynastii Abbasydów (ur. ok. 763)


•   832 – Wulfred, arcybiskup Canterbury (ur. ?)


• 
  1275 – Beatrycze Plantagenet, księżniczka angielska (ur. 1242)


• 
  1284 – Hugo III, król Cypru i Jerozolimy (ur. 1235)


• 
  1317 – Jan V, margrabia brandenburski na Salzwedel, hrabia Coburga (ur. 1302)


• 
  1336 – Pierre des Chappes, francuski duchowny katolicki, biskup Arras i Chartres, kardynał (ur. ?)


• 
  1381 – Katarzyna Szwedzka, zakonnica, święta (ur. ok. 1331)


• 
  1396 – Walter Hilton, angielski augustianin, mistyk, teolog (ur. ok. 1340)


• 
  1437 – Jean de la Rochetaillée, francuski kardynał (ur. ?)


• 
  1455 – Mikołaj V, papież (ur. 1397)


• 
  1463 – Prospero Collona, włoski kardynał (ur. ok. 1410)


• 
  1562 – Jan Lubodzieski, polski duchowny katolicki, biskup chełmiński, kanonik warmiński (ur. ?)


• 
  1575 – Józef Karo, hiszpański rabin, kabalista (ur. 1488)


• 
  1597 – Jan Bernard Bonifacio, włoski humanista, bibliofil, podróżnik (ur. 1517)


• 
  1603 – Elżbieta I Tudor, królowa Anglii (ur. 1533)


• 
  1635 – Jacques Callot, francuski grafik, rysownik (ur. 1592)


• 
  1644 – Cecylia Renata Habsburżanka, królowa Polski (ur. 1611)


• 
  1653 – Alphonse-Louis du Plessis de Richelieu, francuski kardynał (ur. 1582)


• 
  1654 – Samuel Scheidt, niemiecki kompozytor, organista (ur. 1587)


• 
  1676 – Paul Würtz, niemiecki marszałek polny w służbie szwedzkiej (ur. 1612)


• 
  1682 – Fryderyk II, książę Norymbergi-Neuenstadt (ur. 1615)


• 
  1689 – Michiel ten Hove, holenderski polityk (ur. 1640)


• 
  1713:
  
  
  
  • 
    Kazimierz Ludwik Bieliński, polski szlachcic, polityk (ur. ?)
  
  
  • 
    Toussaint de Forbin-Janson , francuski duchowny katolicki, biskup koadiutor Digne-les-Bains, biskup Marsylii i Beauvais, kardynał (ur. 1631)
  
  
  
  


• 
  1724 – Tichon (Woinow), rosyjski biskup prawosławny (ur. 1655)


• 
  1731 – Jacopo Boncompagni, włoski duchowny katolicki, arcybiskup Bolonii, kardynał (ur. 1652)


• 
  1734 – Bogusław Ernest Denhoff, podkomorzy wielki litewski, generał lejtnant wojsk koronnych, generał artylerii litewskiej (ur.?)


• 
  1771 – William Shirley, brytyjski administrator kolonialny (ur. 1694)


• 
  1775 – Leon Wojciech Opaliński, polski szlachcic, polityk (ur. 1708)


• 
  1776 – John Harrison, brytyjski cieśla, zegarmistrz-samouk (ur. 1693)


• 
  1792 – Johan Frederik Classen, duński przedsiębiorca, przemysłowiec (ur. 1725)


• 
  1794:
  
  
  
  • 
    Anacharsis Cloots, pruski rewolucjonista, antyklerykał (ur. 1755)
  
  
  • 
    Jacques-René Hébert, francuski dziennikarz, rewolucjonista, polityk (ur. 1757)
  
  
  • 
    Antoine-François Momoro, francuski dziennikarz, rewolucjonista, polityk (ur. 1756)
  
  
  • 
    Charles-Philippe Ronsin, francuski generał, rewolucjonista (ur. 1751)
  
  
  • 
    François-Nicolas Vincent, francuski rewolucjonista, polityk (ur. 1767)
  
  
  
  


• 
  1799 – César Henri, francuski hrabia, polityk (ur. 1737)


• 
  1801 – Dydak z Kadyksu, hiszpański kapucyn, błogosławiony (ur. 1743)


• 
  1805 – Alojzy I, książę Liechtensteinu (ur. 1759)


• 
  1812 – Johann Jakob Griesbach, niemiecki duchowny luterański, biblista (ur. 1745)


• 
  1844 – Bertel Thorvaldsen, duński rzeźbiarz (ur. 1770)


• 
  1849 – Johann Wolfgang Döbereiner, niemiecki chemik (ur. 1780)


• 
  1864 – Karl Claus, rosyjski chemik, botanik, farmaceuta pochodzenia niemieckiego (ur. 1796)


• 
  1865 – August Kiss, niemiecki rzeźbiarz (ur. 1802)


• 
  1866:
  
  
  
  • 
    Maria Amelia Burbon-Sycylijska, królowa Francuzów (ur. 1782)
  
  
  • 
    Ferdynand, ostatni landgraf Hesji-Homburg, generał austriacki (ur. 1783)
  
  
  
  


• 
  1869 – Antoine-Henri Jomini, francuski generał (ur. 1779)


• 
  1873 – Mary Ann Cotton, brytyjska seryjna morderczyni (ur. 1832)


• 
  1882 – Henry Wadsworth Longfellow, amerykański poeta (ur. 1807)


• 
  1887 – Jan Kacper Heurich, polski architekt (ur. 1834)


• 
  1888 – Kazimierz Jarochowski, polski historyk (ur. 1828)


• 
  1894 – Robert Prescott Stewart, irlandzki kompozytor, organista, dyrygent i pedagog (ur. 1825)


• 
  1899 – Gustav Heinrich Wiedemann, niemiecki fizyk (ur. 1826)


• 
  1900:
  
  
  
  • 
    Salomon Joachim Halberstam, żydowski bibliofil, kolekcjoner, publicysta, kupiec (ur. 1832)
  
  
  • 
    Wilhelm Heinrich Waagen, niemiecki geolog, paleontolog (ur. 1841)
  
  
  
  


• 
  1902:
  
  
  
  • 
    Otto Helm, niemiecki farmaceuta, chemik, kolekcjoner (ur. 1826)
  
  
  • 
    Michał Mikołaj Ogiński, polski hrabia, ziemianin (ur. 1849)
  
  
  
  


• 
  1903 – Michelangelo Pittatore, włoski malarz (ur. 1825)


• 
  1905 – Jules Verne, francuski pisarz science fiction, dramaturg, działacz społeczny (ur. 1828)


• 
  1908 – Spencer Cavendish, brytyjski arystokrata, polityk (ur. 1833)


• 
  1909 – John Millington Synge, irlandzki prozaik, poeta, dramaturg (ur. 1871)


• 
  1910 – Galen Clark, amerykański przyrodnik (ur. 1814)


• 
  1911:
  
  
  
  • 
    Dragan Cankow, bułgarski polityk, premier Bułgarii (ur. 1828)
  
  
  • 
    Rodolphe-Madeleine Cleophas Dareste de la Chavanne, francuski prawnik (ur. 1824)
  
  
  • 
    Klotylda Micheli, włoska zakonnica, błogosławiona (ur. 1849)
  
  
  
  


• 
  1913:
  
  
  
  • 
    Ira van Gieson, amerykański psychiatra, patolog (ur. 1866)
  
  
  • 
    Václav Vrbata, czeski narciarz (ur. 1885)
  
  
  
  


• 
  1914:
  
  
  
  • 
    Franciszek Doliński, polski doktor praw, adwokat, polityk, poseł na Sejm Krajowy Galicji, prezydent Przemyśla (ur. 1850)
  
  
  • 
    Julian Kosiński, polski chirurg (ur. 1833)
  
  
  
  


• 
  1915:
  
  
  
  • 
    Karol Olszewski, polski fizyk, chemik (ur. 1846)
  
  
  • 
    Morgan Robertson, amerykański pisarz (ur. 1861)
  
  
  
  


• 
  1916 – Enrique Granados, hiszpański pianista, kompozytor (ur. 1867)


• 
  1918:
  
  
  
  • 
    Chung Ling Soo, amerykański iluzjonista (ur. 1861)
  
  
  • 
    Władysław Ślewiński, polski malarz (ur. 1856)
  
  
  
  


• 
  1919 – Zbigniew Paygert, polski żołnierz, poeta (ur. 1901)


• 
  1920 – Shobal Clevenger, amerykański neurolog, psychiatra (ur. 1843)


• 
  1921:
  
  
  
  • 
    James Gibbons, amerykański duchowny katolicki, arcybiskup Baltimore, kardynał (ur. 1834)
  
  
  • 
    Déodat de Séverac, francuski kompozytor, organista (ur. 1872)
  
  
  
  


• 
  1926 – Phan Châu Trinh, wietnamski rewolucjonista (ur. 1872)


• 
  1927 – Elżbieta Sachsen-Altenburg, księżniczka saksońska, wielka księżna rosyjska (ur. 1865)


• 
  1928 – Mendog II, niemiecki arystokrata, król Litwy (ur. 1864)


• 
  1931 – Robert Edeson, amerykański aktor (ur. 1868)


• 
  1932 – Frantz Reichel, francuski rugbysta (ur. 1871)


• 
  1933 – Alfred William Alcock, brytyjski lekarz, przyrodnik, karcynolog (ur. 1859)


• 
  1935 – Maria Karłowska, polska zakonnica, błogosławiona (ur. 1865)


• 
  1938 – Jørgen-Frantz Jacobsen, farerski dziennikarz, prozaik, poeta (ur. 1900)


• 
  1942 – Mathieu Cordang, holenderski kolarz szosowy i torowy (ur. 1869)


• 
  1946:
  
  
  
  • 
    Aleksandr Alechin, radziecki szachista (ur. 1892)
  
  
  • 
    Zorka Janů, czeska aktorka (ur. 1921)
  
  
  • 
    Christian Jebe, norweski żeglarz sportowy (ur. 1876)
  
  
  • 
    Carl Schuhmann, niemiecki gimnastyk, zapaśnik (ur. 1869)
  
  
  
  


• 
  1948 – Sigrid Hjertén, szwedzka malarka (ur. 1885)


• 
  1953:
  
  
  
  • 
    Paul Couturier, francuski duchowny katolicki (ur. 1881)
  
  
  • 
    Maria Teck, księżna Walii, królowa Wielkiej Brytanii, cesarzowa Indii (ur. 1867)
  
  
  
  


• 
  1954 – Thành Thái, cesarz Wietnamu (ur. 1879)


• 
  1955 – Otto Gessler, niemiecki polityk (ur. 1875)


• 
  1956:
  
  
  
  • 
    Willem Hendrik Keesom, holenderski fizyk (ur. 1876)
  
  
  • 
    Edmund Whittaker, brytyjski matematyk, fizyk, filozof (ur. 1873)
  
  
  
  


• 
  1962 – Auguste Piccard, szwajcarski fizyk, wynalazca, badacz (ur. 1884)


• 
  1964:
  
  
  
  • 
    Villem Kapp, estoński kompozytor, organista (ur. 1913)
  
  
  • 
    Humberto Recanatini, argentyński piłkarz (ur. 1898)
  
  
  
  


• 
  1966 – Virginia Hill, amerykańska przestępczyni (ur. 1916)


• 
  1967 – Francesco Bracci, włoski kardynał (ur. 1879)


• 
  1968:
  
  
  
  • 
    Aage Frandsen, duński gimnastyk (ur. 1890)
  
  
  • 
    Alice Guy-Blaché, francuska reżyserka i producentka filmowa (ur. 1873)
  
  
  
  


• 
  1969:
  
  
  
  • 
    Renato Cesarini, włosko-argentyński piłkarz, trener (ur. 1906)
  
  
  • 
    Joseph Kasavubu, kongijski polityk, pierwszy prezydent Demokratycznej Republiki Konga (ur. 1910)
  
  
  
  


• 
  1971:
  
  
  
  • 
    Arne Jacobsen, duński architekt, projektant wnętrz (ur. 1902)
  
  
  • 
    Andrew Wright, brytyjski polityk kolonialny (ur. 1895)
  
  
  
  


• 
  1973 – Marian Januszajtis-Żegota, polski generał (ur. 1889)


• 
  1974 – Christo Iliew, bułgarski piłkarz (ur. 1936)


• 
  1976:
  
  
  
  • 
    Eugeniusz Kaszyński, polski major (ur. 1909)
  
  
  • 
    Bernard Law Montgomery, brytyjski dowódca wojskowy, marszałek polny (ur. 1887)
  
  
  • 
    E.H. Shepard, brytyjski malarz, ilustrator (ur. 1879)
  
  
  
  


• 
  1979 – Jack Cohen, brytyjski przedsiębiorca pochodzenia żydowskiego (ur. 1898)


• 
  1980:
  
  
  
  • 
    Edward Apa, polski aktor, reżyser (ur. 1917)
  
  
  • 
    Oscar Romero, salwadorski duchowny katolicki, arcybiskup San Salvadoru, obrońca praw człowieka (ur. 1917)
  
  
  
  


• 
  1984 – Sam Jaffe, amerykański aktor (ur. 1891)


• 
  1987 – Urszula Rivata, włoska zakonnica, pierwsza przełożona Uczennic Boskiego Mistrza, Służebnica Boża (ur. 1897)


• 
  1991 – John Kerr, australijski prawnik, polityk, gubernator generalny Australii (ur. 1914)


• 
  1992 – Ryszard Białous, polski kapitan, harcmistrz (ur. 1914)


• 
  1993 – John Hersey, amerykański pisarz (ur. 1914)


• 
  1994:
  
  
  
  • 
    John May, amerykański duchowny katolicki, arcybiskup St. Louis (ur. 1922)
  
  
  • 
    Zbigniew Gołąb, polski językoznawca, slawista (ur. 1923)
  
  
  • 
    Hans Jakob, niemiecki piłkarz, bramkarz (ur. 1908)
  
  
  
  


• 
  1995 – Tadeusz Skwirzyński, polski polityk, minister leśnictwa i przemysłu drzewnego, poseł na Sejm PRL (ur. 1923)


• 
  1996:
  
  
  
  • 
    Tadeusz Wojciech Maklakiewicz, polski kompozytor, pedagog, prawnik (ur. 1922)
  
  
  • 
    Jean-Claude Piumi, francuski piłkarz (ur. 1940)
  
  
  • 
    Sara Thomasson, szwedzka narciarka alpejska (ur. 1925)
  
  
  
  


• 
  1997 – Roberto Sánchez Vilella, portorykański inżynier, polityk, gubernator (ur. 1913)


• 
  1998 – António Ribeiro, portugalski duchowny katolicki, patriarcha Lizbony, kardynał (ur. 1928)


• 
  1999 – Osman Örek, cypryjski prawnik, polityk pochodzenia tureckiego, premier Cypru Północnego (ur. 1925)


• 
  2000 – Al Grey, amerykański trębacz jazzowy (ur. 1925)


• 
  2001 – N.G.L. Hammond, brytyjski historyk starożytności (ur. 1907)


• 
  2002 – César Milstein, brytyjski immunolog pochodzenia argentyńskiego, laureat Nagrody Nobla (ur. 1927)


• 
  2003:
  
  
  
  • 
    Zdzisław Krzyszkowiak, polski lekkoatleta, długodystansowiec (ur. 1929)
  
  
  • 
    Philip Yordan, amerykański aktor, producent i scenarzysta filmowy (ur. 1914)
  
  
  
  


• 
  2004 – Andrzej Hausbrandt, polski teatrolog (ur. 1923)


• 
  2006:
  
  
  
  • 
    John Glenn Beall, amerykański polityk (ur. 1927)
  
  
  • 
    Jaroslava Moserová, czeska lekarka, polityk (ur. 1930)
  
  
  • 
    Henryk Pruchniewicz, polski polityk (ur. 1926)
  
  
  
  


• 
  2008:
  
  
  
  • 
    Neil Aspinall, brytyjski muzyk (ur. 1941)
  
  
  • 
    Andrzej Kaczmarek, polski satyryk, aktor kabaretowy (ur. 1958)
  
  
  • 
    Janusz Kosiński, polski dziennikarz muzyczny (ur. 1944)
  
  
  • 
    Richard Widmark, amerykański aktor (ur. 1914)
  
  
  
  


• 
  2009:
  
  
  
  • 
    Igor Stielnow, rosyjski hokeista, trener (ur. 1963)
  
  
  • 
    Henryk Wojtyska, polski duchowny katolicki, teolog, pasjonista (ur. 1933)
  
  
  
  


• 
  2010:
  
  
  
  • 
    Robert Culp, amerykański aktor, reżyser i scenarzysta filmowy (ur. 1930)
  
  
  • 
    Andrzej Sadlej, polski chemik (ur. 1941)
  
  
  
  


• 
  2011:
  
  
  
  • 
    Julian Gbur, polski duchowny katolicki, werbista, biskup lwowski, greckokatolicki biskup stryjski (ur. 1942)
  
  
  • 
    Mieczysław Porzuczek, polski polityk, poseł na Sejm PRL (ur. 1919)
  
  
  
  


• 
  2012:
  
  
  
  • 
    Vigor Bovolenta, włoski siatkarz (ur. 1974)
  
  
  • 
    Edward Materski, polski duchowny katolicki, biskup radomski (ur. 1923)
  
  
  • 
    Jocky Wilson, szkocki darter (ur. 1950)
  
  
  • 
    Jan Winczakiewicz, polski prozaik, poeta, tłumacz, malarz (ur. 1921)
  
  
  
  


• 
  2013:
  
  
  
  • 
    Čestmír Císař, czechosłowacki polityk (ur. 1920)
  
  
  • 
    Mirosław Misiowiec, polski piłkarz (ur. 1956)
  
  
  • 
    Jerzy Tomaszewski, polski chemik, działacz opozycji antykomunistycznej (ur. 1925)
  
  
  
  


• 
  2014:
  
  
  
  • 
    Prokl (Chazow), rosyjski duchowny prawosławny, metropolita symbirski i nowospasski (ur. 1943)
  
  
  • 
    Włodzimierz Kopijkowski, polski generał (ur. 1919)
  
  
  • 
    Ołeksandr Muzyczko, ukraiński przedsiębiorca, działacz nacjonalistyczny (ur. 1962)
  
  
  • 
    Rodney Wilkes, trynidadzko-tobagijski sztangista (ur. 1925)
  
  
  
  


• 
  2015:
  
  
  
  • 
    Oleg Bryjak, niemiecki śpiewak operowy (bas baryton) (ur. 1960)
  
  
  • 
    Stanisław Bulkiewicz, polski numizmatyk (ur. 1928)
  
  
  • 
    Scott Clendenin, amerykański basista, członek zespołu Death (ur. 1968)
  
  
  • 
    Andreas Lubitz, niemiecki pilot cywilny (ur. 1987)
  
  
  • 
    Maria Radner, niemiecka śpiewaczka operowa (kontralt) (ur. 1981)
  
  
  • 
    Władysław Wojtasik, polski dyplomata (ur. 1929)
  
  
  
  


• 
  2016:
  
  
  
  • 
    Roger Cicero, niemiecki piosenkarz (ur. 1970)
  
  
  • 
    Johan Cruijff, holenderski piłkarz, trener (ur. 1947)
  
  
  • 
    Ester Herlitz, izraelska nauczycielka, polityk, dyplomatka (ur. 1921)
  
  
  • 
    Bernard Kielak, polski etnograf, regionalista (ur. 1944)
  
  
  • 
    Timothée Modibo-Nzockena, gaboński duchowny katolicki, biskup Franceville (ur. 1950)
  
  
  • 
    Garry Shandling, amerykański aktor, komik, reżyser, scenarzysta i producent telewizyjny (ur. 1949)
  
  
  
  


• 
  2017:
  
  
  
  • 
    Iwan Abadżiew, błgarski sztangista, trener (ur. 1932)
  
  
  • 
    Józef Kozielecki, polski psycholog (ur. 1936)
  
  
  • 
    Leo Peelen, holenderski kolarz torowy i szosowy (ur. 1968)
  
  
  • 
    Romuald Romański, polski prawnik, historyk, pisarz (ur. ?)
  
  
  • 
    Edward Skarga, polski aktor (ur. 1924)
  
  
  • 
    Awraham Szarir, izraelski prawnik, polityk, minister turystyki i sprawiedliwości (ur. 1932)
  
  
  
  


• 
  2018:
  
  
  
  • 
    José Antonio Abreu, wenezuelski ekonomista, dyrygent, pianista, polityk (ur. 1939)
  
  
  • 
    Lys Assia, szwajcarska piosenkarka (ur. 1924)
  
  
  • 
    Frank Meisler, izraelski rzeźbiarz, architekt (ur. 1929)
  
  
  • 
    Jaakko Pakkasvirta, fiński reżyser i scenarzysta filmowy (ur. 1934)
  
  
  • 
    Arthur Tafoya, amerykański duchowny katolicki, biskup Pueblo (ur. 1933)
  
  
  
  

Przypisy |