Zystkmt

David Livingstone

Stanley spotyka Livingstone’a

David Livingstone (ur. 19 marca 1813 w Blantyre w Południowym Lanarkshire, zm. 1 maja 1873) – szkocki misjonarz protestancki, lekarz i odkrywca.

Życiorys |

Urodził się w ubogiej rodzinie, pochodzącej – jak się uważa – z Livingstonów zamieszkujących szkockie Highlands, klanu znanego wcześniej jako klan MacLea. Już jako dziecko był zatrudniony w fabryce przędzy. Dzięki wielkim wyrzeczeniom ukończył studia medyczne i teologiczne, które wraz z greką zgłębiał na Uniwersytecie w Glasgow. Podczas pracy w Londynie, za przykładem innego Szkota, Roberta Moffata, zapisał się do Londyńskiego Towarzystwa Misyjnego; stał się pracownikiem tej organizacji. Początkowo planował uzyskać dostęp do Chin z powodu swoich umiejętności lekarskich, jednak wojny opiumowe trwające w tamtym okresie zmusiły Livingstone’a do rozważenia innych możliwości. Wydawało się, że Moffat znalazł „otwarte drzwi” w Afryce i myśli Livingstone’a zwróciły się w tym kierunku. W roku 1841 jako misjonarz został wysłany do Beczuany (obecna Botswana) na południu Afryki. W 1845 r. poślubił Mary Moffat, córkę Roberta Moffata, która podróżowała z nim przez krótki czas pomimo ciąży i protestów swojej rodziny. W późniejszym okresie wróciła do Anglii wraz z dziećmi.

W ciągu wielu lat David zwiedził region Beczuany, przemierzył kotlinę Kalahari i odkrył środkowy bieg Zambezi. Zjednując sobie przychylność miejscowej ludności w 1855 roku dotarł do potężnego wodospadu na tej rzece i nazwał go imieniem Królowej Wiktorii. W późniejszym czasie podróżował po innych częściach Afryki m.in poszukując źródeł Nilu. W czasie swoich trwających 15 lat podróży głosił chrześcijaństwo, a także opisywał przemierzane tereny i tworzył ich mapy. Był przeciwnikiem niewolnictwa i walczył o jego zniesienie. W roku 1865 wyruszył na swoją następną wyprawę, a ok. roku 1870 roku został uznany za zaginionego. Na pomoc wyruszyła ekspedycja Henry’ego Stanleya, która odnalazła go w 1871 roku w wiosce tubylców Udżidżi nad jeziorem Tanganika. Stanley zwrócił się do Livingstone’a słynnymi słowami Dr Livingstone, jak sądzę? (ang. Dr Livingstone, I presume?), chociaż doskonale zdawał sobie sprawę, że ma do czynienia z poszukiwanym podróżnikiem, gdyż w promieniu wielu kilometrów nie było żadnego innego Europejczyka. Ponieważ jednak Brytyjczycy nie zostali sobie przez tubylców przedstawieni, Stanley, jak przystało na wiktoriańskiego dżentelmena, uprzejmie poprosił doktora o potwierdzenie swojej tożsamości bez popadania w nadmierną ekscytację.

Livingstone zmarł dwa lata później w zagubionej w głębi kontynentu osadzie Chitambo. Po śmierci jego szczątki zostały przewiezione do Wielkiej Brytanii, gdzie z wielkimi honorami pochowano je w opactwie Westminster.

Livingstone był wielkim miłośnikiem Afryki, a jego celem było otwarcie Afryki na świat. Położył wielkie zasługi w zmianie spojrzenia Zachodu na ten kontynent.

Szwedzki zespół ABBA napisał na jego cześć piosenkę: „What About Livingstone”.

Zobacz też |

• jezioro Niasa


• jezioro Bangweulu


• jezioro Mweru


• Wodospady Wiktorii